Miyopi Hakkında Kaynaklar

Miyopinin belirti ve semptomları arasında şunlar yer alabilir:

• Gözleri kısarak bakma
• Uzağı net görememe
• Dijital cihazlara, televizyona veya kitaplara fazlaca yaklaşma
• Okulda tahtayı görmekte zorlanma
• Baş ağrısı
• Göz yorgunluğu şikayetleri

Miyopinin kesin nedeni henüz bilinmemektedir. Ancak, miyopinin gelişimi ve ilerlemesiyle ilişkili bazı risk faktörleri bilinmektedir. Bunlar arasında şunlar yer alır:

• Ebeveynlerden birinin ya da her ikisinin miyop olması¹
• Kitap okumak veya dijital ekranlara bakmak gibi “yakın işler”e uzun süre maruz kalmak²,
• Günde iki saatten az dışarıda vakit geçirmek³
• Erken yaşta (örneğin 5 yaş veya daha küçükken) miyopi gelişimi⁴

Genellikle çocuklukta başlayan miyopi, yaşla birlikte ilerleme eğilimindedir. Bir çocukta miyopi ne kadar erken gelişirse, daha yüksek miyopi seviyelerine ulaşma olasılığı da o kadar artar. Bunun nedeni, küçük yaştaki çocuklarda gözün daha hızlı büyümesi ve bu büyümenin daha uzun süre devam etmesidir.⁴

Her çocuk, erken yaşlardan itibaren miyopi açısından izlenmeli ve 5 yaşından itibaren yıllık kapsamlı göz muayenesine girmelidir.^5,6 Kapsamlı bir göz muayenesi — okulda yapılan yıllık görme taramasından çok daha ayrıntılıdır — ve sadece miyopinin erken belirtilerini değil, 270’ten fazla sistemik ve kronik hastalığı da tespit edebilir.⁷

Miyopiyi yönetmeye yönelik stratejiler hakkında daha fazla bilgi edinmek için göz hekiminizle görüşün.

Miyopi, gözün normalden daha uzun hale gelmesi nedeniyle ışığın retina üzerine değil, önüne odaklanması durumudur.⁸ Bu durum, uzak nesnelerin bulanık görülmesine yol açar. Zamanla, göz bu anormal uzama nedeniyle gerilir. Göz yapısındaki bu ekstra zorlanma, ilerleyen yaşlarda körlük riskini artırabilir.⁹

Astigmatizm ise gözün ön yüzeyinde (kornea) veya göz içindeki doğal lensin (kristalin mercek) eğriliğinde oluşan kusurlardan kaynaklanır. Basitçe ifade etmek gerekirse, göz yüzeyi basketbol topu gibi yuvarlak olmalıdır; ancak astigmatizmde bu yüzey Amerikan futbol topu gibi ovaldir. Astigmatizm, hem yakın hem de uzak mesafelerde bulanık veya bozulmuş görmeye neden olabilir. Doğuştan olabilir, yaşamın ilerleyen dönemlerinde gelişebilir veya göz yaralanması ya da ameliyat sonrası ortaya çıkabilir.

Bu iki durum farklı olsa da, bir kişinin aynı anda hem miyop hem de astigmatizme sahip olması mümkündür.

Yüksek miyopi, -5.00D (diyoptri) veya daha fazla kırma kusuruna sahip olmak şeklinde tanımlanır.¹⁰

Kırma kusuru, göz hekimi tarafından yapılan özel ölçümlerle belirlenir.

Yüksek miyopisi olan kişiler, daha düşük miyopiye sahip bireylere kıyasla uzak mesafeleri görmede daha fazla bulanıklık yaşar.

Bilim insanlarının mevcut bilgisine göre, miyopiyi tamamen geri döndürmek veya tedavi etmek mümkün değildir.

Ancak, açık havada zaman geçirmek; çocuklarda miyopinin başlamasını geciktirebilecek kanıta dayalı bir yöntemdir.¹¹

Artan bilimsel kanıtlar, açık hava etkinliklerinin miyopinin ilerlemesini de yavaşlatabileceğini ve tüm çocuklar için faydalı olabileceğini göstermektedir.¹¹

Ayrıca, yakın mesafe odaklı aktivitelerin (örneğin kitap okuma veya ekran kullanımı) sınırlanmasının da olumlu etkileri olduğu görülmüştür.¹²

Miyopi yönetimi hakkında daha fazla bilgi edinmek için göz hekiminizle görüşün.

Eskiden miyopiyi yalnızca uzağı net görememe sorunu olarak düşünürdük; ancak artık bunun çok daha fazlası olduğunu biliyoruz. Miyopi, gözün normalden fazla uzadığı kronik ve ilerleyici bir hastalıktır.^8,9,13

Bu durum zamanla gözün hassas yapılarında baskıya yol açarak, yaşamın ilerleyen dönemlerinde farklı görme problemlerine neden olabilir.^8,9,13 Bu komplikasyonlar arasında miyopik maküler dejenerasyon, glokom, katarakt, retina dekolmanı ve hatta körlük yer alabilir.¹⁴

Okullarda yapılan görme taramaları, çocuklardaki görme sorunlarını tespit etmek açısından yararlı bir araçtır. Ancak, bir göz hekimi tarafından yapılan kapsamlı bir göz muayenesi ile aynı şey değildir ve onun yerine geçemez.

Çocuğunuz okulda bir taramadan geçmiş olsa bile, kapsamlı bir göz muayenesi yaptırmak için birçok neden vardır:

• Taramaların kapsamı sınırlıdır:
  Okul taramaları genellikle yalnızca çocuğunuzun uzağı net görme becerisini değerlendirir.

  Oysa bir göz hekimi tarafından yapılan kapsamlı göz muayenesi; göz fonksiyonlarının, göz sağlığının ve genel sağlık durumunun ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmesini içerir. Gerekirse gözlük veya kontakt lens reçetesi de bu muayene kapsamında verilir.

• Göz hastalıklarının erken teşhisi:
  Erken tanı sayesinde hızlı müdahale sağlanabilir ve ilerleyen dönemlerde daha ciddi sorunların ortaya çıkma riski azaltılabilir.

  Ambliyopi (göz tembelliği) veya şaşılık (göz kayması) gibi bazı yaygın göz problemleri yalnızca kapsamlı bir muayene ile teşhis edilebilir.⁷

• Kişiselleştirilmiş öneriler:
  Bir göz doktoru, çocuğunuza en uygun gözlük veya kontakt lens tipini ve numarasını belirleyebilir.

  Ayrıca çocuğunuzun görme sağlığını korumaya yardımcı olacak yaşam tarzı önerilerinde de bulunabilir.

• Düzenli takip:
  Düzenli yapılan kapsamlı göz muayeneleri, olası göz problemlerinin ilerleyişini izlemeye ve çocuğunuzun görme düzeltmesi veya tedavi planında zamanında değişiklikler yapılmasına olanak tanır.

Okulda yapılan görme taramaları faydalı olsa da, bunlar bir göz hekimi tarafından yapılan kapsamlı muayenenin yerine geçemez.

Her çocuk, küçük yaşlardan itibaren miyopi açısından izlenmeli ve 5 yaşından itibaren yılda bir kez kapsamlı göz muayenesi olmalıdır.^5,6

Kapsamlı bir göz muayenesi — okulda yapılan yıllık görme taramalarına kıyasla çok daha ayrıntılıdır — sadece miyopinin erken belirtilerini değil, aynı zamanda 270’ten fazla sistemik ve kronik hastalığı da tespit edebilir.⁷

Eğer çocuğunuz herhangi bir tedaviye başladıysa ya da miyopisi daha yakından takip edilmesi gerekiyorsa, göz hekiminiz muayene sıklığını artırmanızı önerebilir.

Miyopi taraması, yalnızca göz hekimleri tarafından yapılan kapsamlı göz muayeneleri sırasında gerçekleştirilir.

Çocuğunuzun miyopi açısından değerlendirilmesi için bir göz hekimine başvurmanız gerekir.

Miyopi muayenesi, diğer kapsamlı göz muayeneleriyle benzer şekilde gerçekleştirilir.

Göz hekiminiz, çocuğunuzun görme düzeyini, genel göz sağlığını ve görme yetisini okulda, sporda veya günlük aktivitelerde nasıl kullandığını değerlendirir.

Ayrıca, göz kaslarının işlevini test eder; gözlerin ve çevresindeki yapıların sağlığını inceler; olası göz hastalıkları veya rahatsızlık belirtilerini kontrol eder.

Muayene sırasında çeşitli test ve işlemler yapılabilir. Bunlar arasında şunlar yer alabilir:

• Görme keskinliği testi
• Göz bebeği damlayla büyütülerek yapılan detaylı göz dibi muayenesi (dilated eye exam)
• Göz içi basıncını ölçen tonometri
• Gözün ön yüzeyini değerlendirmek için yarık lamba muayenesi
• Gözün arka yapılarının sağlığını değerlendiren görüntüleme yöntemleri

Muayene sonuçlarına göre göz hekiminiz, çocuğunuz için uygun tedavi seçeneklerini önerebilir.

Refraksiyon Kusuru: Hastanın net göremediği durumları tanımlayan bir görme problemi kategorisidir. Yaygın refraksiyon kusurları şunlardır:

• Miyopi (uzağı görememe): Uzak nesneler bulanık görünür.
• Hipermetropi (yakını görememe): Yakındaki nesneler net görülemez, bulanıklaşır.
• Astigmatizm: Göz küresi bir futbol topu yerine Amerikan futbol topu gibi ovaldir. Bu durum, yakın ya da uzak nesnelerin bulanık veya çarpık görünmesine neden olur.
• Presbiyopi: Genellikle 40’lı yaşlarda ortaya çıkar. Okuma gibi yakın görme gerektiren durumlarda zorluk yaşanır.

Görme Düzeltimi: Miyopi veya hipermetropi gibi görme kusurlarını düzeltmek amacıyla kullanılan gözlük veya kontakt lenslerin tümünü kapsayan ifadedir.

Diyoptri (D): Gözlük ya da kontakt lenslerdeki optik düzeltme gücünü ifade eden ölçü birimidir. Örneğin, -2.00D miyopiyi, +2.00D ise hipermetropiyi gösterir. “D” harfi, diyoptri anlamına gelir. Eksi işareti uzağı görememeyi, artı işareti ise yakını görememeyi belirtir.

Aksiyel Uzunluk: Gözün ön yüzeyinden arka kısmına kadar olan uzunluğudur. Bu ölçüm, gözün miyopi nedeniyle olması gerekenden fazla uzayıp uzamadığını değerlendirmek ve miyopi ilerlemesini takip etmek için kullanılır.

Binoküler Görme: Her iki gözün aynı anda aynı yöne bakarak tek bir görüntü oluşturabilme yeteneğidir. Bu yetenek, beynin iki gözden gelen bilgiyi eş zamanlı işlemesiyle gerçekleşir. İyi bir binoküler görme, mesafe ve derinlik algısını doğru yapabilmemizi sağlar ve göz hareketlerinin koordineli olmasına katkıda bulunur.

Araştırmalar, her gün en az 2 saat dışarıda zaman geçirmek gibi sağlıklı yaşam tarzı değişikliklerinin, miyopinin gelişimini önlemeye veya ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.¹¹ Dış ortamda geçirilen zamanın faydaları; uzaktaki ve yakındaki nesnelere bakmak gibi farklı görsel uyaranlar, geniş ve odaklı bir görme alanı gibi dış mekan ortamının sunduğu avantajlar ile ilişkili olabilir.

Ayrıca, parlaklık seviyesi ya da güneş ışığı ile yapay iç mekan ışığı arasındaki fark da bu süreçte rol oynayabilir. Ancak gözün uzamasına neden olan mekanizmaların tam olarak anlaşılabilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.^{3,^15}

D vitamininin miyopinin ilerlemesini yavaşlattığını gösteren bilimsel bir kanıt ise şu anda bulunmamaktadır.

Araştırmalar, yakın mesafe odaklı aktivitelerin azaltılmasının miyopi üzerinde olumlu etkileri olabileceğini göstermektedir.⁴ “Yakın çalışma” ya da “yakın mesafe odaklı aktiviteler”, çocuğun yüzüne yakın bir şeye baktığı tüm etkinlikleri kapsar: kitap okumak, resim yapmak, tablete veya telefona bakmak gibi. Bu alandaki bilimsel anlayış her geçen gün gelişmekte ve yeni çalışmalarla desteklenmektedir.

Yakın mesafe etkinlikleri sırasında sık sık göz molası vermek önemlidir.²¹ 20-20-20 kuralını uygulamayı deneyebilirsiniz: Her 20 dakikada bir, yaklaşık 6 metre (20 feet) uzağa 20 saniye boyunca bakın.

Göz egzersizlerinin miyopiyi tedavi edebileceğini gösteren bir bilimsel kanıt bulunmamaktadır. Ancak, miyopinin ilerlemesini yavaşlatmaya yardımcı olabilecek bazı alışkanlıklar ve aktiviteler vardır. 

Bunlardan biri de, okuma, yazma, resim yapma veya dijital ekran kullanımı gibi yakın mesafe odaklı aktiviteler sırasında 20-20-20 kuralını uygulamaktır. Yani her 20 dakikalık yakın çalışma sonrası, yaklaşık 6 metre (20 feet) uzağa 20 saniye boyunca bakmak, gözlerinizi dinlendirmeye yardımcı olur.

Genel göz sağlığınıza katkı sağlayabilecek aktiviteler hakkında göz hekiminizle görüşmeniz faydalı olacaktır.

Doktorun önerdiğinden daha düşük numaralı gözlük veya lens kullanmanın — ya da hiç gözlük takmamanın — gözlerin daha fazla çalışmasını sağlayarak miyopiyi azaltacağına dair yaygın bir yanlış inanış vardır. Ancak bu iddia bilimsel olarak çürütülmüştür.²²

Araştırmalar, miyopiyi yetersiz düzeltmenin aslında miyopinin daha hızlı ilerlemesine neden olabileceğini göstermektedir.²³ Ayrıca düşük numaralı bir gözlük kullanmak, çocuğunuzun uzaktaki nesneleri net görememesi anlamına gelir. Bu durum, okulda tahtayı görmekte zorlanmalarına ya da spora karşı ilgilerini kaybetmelerine neden olabilir.

Bu nedenle, göz hekiminizin çocuğunuz için belirlediği reçeteye uygun gözlüğü kullanmanız önemlidir. Farklı miyopi yönetimi seçenekleri hakkında bilgi almak için göz hekiminizle görüşün.

LASIK cerrahisi (kırma kusurlarını düzeltmeye yönelik bir göz ameliyatı), yetişkinlerde kırma kusurlarını güvenli bir şekilde düzeltebilir ve gözlük veya kontakt lens ihtiyacını ortadan kaldırabilir.²⁴ Ancak, miyopiyi tedavi etmez veya ortadan kaldırmaz.

LASIK uygulanan kişilerde, ameliyat öncesinde gözde oluşmuş olan uzama devam ettiği için, yaşamın ilerleyen dönemlerinde görmeyi tehdit eden komplikasyonların ortaya çıkma riski devam edebilir. LASIK, miyopinin ilerlemesini durdurmaz ve genellikle yalnızca reçetede ilerleme yavaşladıktan veya tamamen durduktan sonra uygulanabilir.

LASIK adaylarının, uygunluk açısından göz hekimi tarafından değerlendirilmesi gerekir. Bu işlemin başarılı olabilmesi için hem göz reçetesi hem de göz sağlığı belirli kriterleri karşılamalıdır. LASIK, 18 yaşın altındaki bireylerde uygulanmak üzere onaylanmamıştır ve yüksek numaralı reçeteler için uygun olmayabilir.²⁵

Daha fazla bilgi için: https://www.aao.org/eye-health/treatments/lasik

Reçeteli gözlükler ve kontakt lensler, görme düzeltimi amacıyla kullanılır ve miyopiye bağlı bulanık uzak görme gibi semptomların giderilmesine yardımcı olur. Bu sayede siz veya çocuğunuz net görebilirsiniz.

Ancak bu araçlar, gözün zamanla uzamaya devam etmesini durduramaz veya yavaşlatamaz — ki bu durum görme bozukluğunun ilerlemesine yol açar.

Sizde veya çocuğunuzda hangi seçeneğin daha uygun olduğunu öğrenmek için, görme düzeltimi ile miyopi yönetimi tedavi seçenekleri arasındaki farkları göz hekiminizle görüşmeniz önerilir.

Miyopi için farklı tedavi seçenekleri mevcuttur. Sizin veya çocuğunuz için en uygun seçeneği belirlemek adına, bu yöntemler hakkında göz hekiminizle görüşmeniz önerilir.

Sizin için en uygun miyopi yönetimi tedavi seçeneğini belirlemek için göz hekiminizle görüşmeniz önemlidir. Göz hekiminiz, miyopinizi yönetirken aynı zamanda net bir görüşe sahip olmanızı da sağlamaya yardımcı olabilir.

Miyopi tedavisi başladıktan sonra, göz hekiminiz çocuğunuzun göz büyümesinin durduğunu veya yavaşladığını doğrulayıncaya kadar mevcut tedaviye devam edilmesi önerilir.²⁶ Bu durum genellikle ergenlik ya da genç yetişkinlik döneminde görülür, ancak her bireyin süreci farklı ilerleyebilir.

Miyopi yönetimine yönelik tedavi seçenekleri hakkında göz hekiminizle görüşmeniz faydalı olacaktır.

Aşağıdaki belirtilerden herhangi biri fark edildiğinde miyopi yönetimine mümkün olan en kısa sürede başlanmalıdır:

• Uzaktaki nesneleri görmekte zorlanma
• Uzağı görmek için gözlerini kısma
• Televizyona alışılmadık şekilde yakın oturma
• Baş ağrısı
• Çocuğun okulda geri kaldığını gösteren herhangi bir işaret

Sizin veya çocuğunuz için en uygun miyopi yönetimi seçeneklerini belirlemek için göz hekiminizle görüşmeniz önerilir.

Miyopi yönetimi, hastada miyopi tespit edilir edilmez başlatılmalıdır. 

Bu, erken çocukluk döneminde olabileceği gibi, ergenlik ya da genç yetişkinlik yıllarında da olabilir.

Sizin veya çocuğunuz için en uygun miyopi yönetimi seçeneklerini belirlemek için göz hekiminizle görüşmeniz önemlidir.

Miyopi tedavisi başladıktan sonra, göz hekiminiz gözdeki büyümenin durduğunu ya da yavaşladığını doğrulayıncaya kadar tedaviye devam edilmesi önerilir. Bu durum genellikle ergenlik veya genç yetişkinlik döneminde ortaya çıkar; ancak her bireyin gelişim süreci farklıdır.²⁶

Sizin veya çocuğunuz için en uygun miyopi yönetimi seçeneklerini belirlemek üzere göz hekiminizle görüşmeniz faydalı olacaktır.

Her tıbbi müdahalede olduğu gibi, miyopi yönetimi tedavilerinin de bazı yan etkileri olabilir.

Sizin için en uygun ürün türünü ve olası yan etkileri öğrenmek için göz hekiminizle görüşmeniz önemlidir.

Basit yaşam tarzı değişiklikleri bu konuda oldukça faydalı olabilir. 

Her gün en az 2 saatini dışarıda geçirdiğinden emin olun.²¹

Evdeyken ise, göz sağlığını korumaya yardımcı olacak şu pratik önerileri günlük rutine dahil edebilirsiniz:

1. Dirsek kuralı: Kitap ve ekranların, çocuğun gözlerine çok yaklaşmaması için dirsek–el mesafesi kadar uzakta tutulması önerilir.
2. 20-20-20 kuralı: Görme sistemini rahatlatmak için her 20 dakikalık yakın çalışma sonrası, yaklaşık 6 metre uzağa 20 saniye boyunca bakarak kısa bir mola verin.
3. Yakın çalışma süresini sınırlandırın: Okul çağındaki çocuklarda, okul ödevleri dışındaki yakın mesafe odaklı aktiviteleri mümkün olduğunca azaltmaya çalışın.⁴